Riješena misterija s Uskršnjeg ostrva: “Svi su ostali u čudu kad su ih vidjeli da piju – MORE!” Danas znamo o čemu je riječ!

Kada su Evropljani prvi puta stigli na Uskršnje ostrvo, iznenadili su se vidjevši starosjedioce kako utažuju žeđ pijući direktno iz mora. Uz čuvene ostrvske divovske kipove Moaija, bila je to misterija koji je dugo vremena zaokupljala umove istraživača i naučnika. Istraživači su kasnije saznali da je snadbijevanje pitkom vodom dolazilo iz slatkovodnih ‘priobalnih cijevi’.

Prema Robertu DiNapoliju, postdoktorskom naučnom saradniku na studijima okoliša i antropologiji na Univerzitetu Binghamton, kišnica na Uskršnjem ostrvu tone direktno kroz poroznu podlogu u podzemni vodonosnik (tijelo porozne stijene ili sedimenta u kojem je koncentrisana voda). Tada se uz obalu pojavilo i nešto poznato kao “priobalna cijev” – džepovi slatke vode koji kaplju u ockean.

“Pomalo je slano, ali nije neukusno slano … Jednostavno, to nije voda najboljeg okusa”, objašnjava DiNapoli.

Savremena tehnologija

Studija, koju su proveli DiNapoli i kolege istraživači sa Univerziteta Binghamton, usvojila je savremenu tehnologiju za lociranje džepova ovog obalnog prosipanja, kreirajući sistemski pristup pronalaženja slatke vode. Naučnici su koristili tehnologiju bespilotnih letjelica s termovizijskim kamerama za identifikaciju priobalja. Praksa je to koja se inače koristi u sličnim istraživanjima na Havajima.

Uz pomoć bespilotnih letjelica, istraživači su stekli dublje razumijevanje o tome kako su stanovnici Rapa Nuija kroz istoriju koristili vodosnadbijevanje za opskrbu lokalnih zajednica. Upravo to istraživanje može otvoriti put za buduće studije o prevenciji suše.

Antropolozi su tako otkrili da su stanovnici Rapa Nuija, osim što su prikupljali slatku vodu iz džepova priobalja, izgradili podvodne brane u okeanu kako bi zadržali svježu i morsku vodu odvojeno i izgradili bunare koji su preusmjeravali vodu iz vodonosnika prije nego što su došli do mora.

Uskršnje ostrvo nije dom rijekama ili potocima, a ima samo tri mala jezera koja vrlo lako mogu presušiti.

“Bili su suočeni s vrlo teškim mjestom za život i smislili su ove zanimljive strategije preživljavanja”, kaže DiNapoli.

Izvor: jutarnji.hr/pozitivno.ba