PERSEPOLIS: Jedna od najljepših arheoloških lokacija na svijetu

Perzijskim Carstvom je vladalo niz dinastija, a carstvo se najvećim dijelom prostiralo na području današnjeg Irana. Različite dinastije su vladale još od 6. vijeka prije nove ere pa sve do 20. vijeka.

Prvo poznato carstvo bilo je Ahemenidsko carstvo koje je osnovao Cyrus Veliki oko 550. godine prije nove ere i postalo je jedno od najvećih carstava u istoriji. To se carstvo protezalo od Balkanskog poluostrva do doline Inda. Druge dinastije koje su formirale Perzijsko Carstvo uključuju Partsko Carstvo i Safavidsko Carstvo. Kroz istoriju Perzijskog carstva, pet gradova se smatralo kraljevskom prijestolnicom. Međutim, Persepolis se smatra njegovim glavnim gradom.

Persepolis

Perzijsko je carstvo vladalo nad Mezopotamijom s Ahemenidima centralnog Irana koji su vladali carstvom, a prostiralo se od Egipta, Irana, Sirije, Mezopotamije do dijelova Male Azije. Svečana prijestolnica prvog Perzijskog carstva bila je Persepolis. Ovaj drevni grad se nalazi u južnom Iranu i osnovao ga je Darius Veliki. Persepolis je bio najveći od svih perzijskih prijestolnica. Njegova izgradnja započela je 518. godine prije nove ere po naređenju Dariusa Velikog, koji ga je učinio novim glavnim gradom umjesto Pasargadae, koji je bio stara prijestolnica i mjesto pokopa Kira Velikog. Ime “Persepolis” potječe od riječi “Parsa”, što znači “Grad Perzijanaca”.

Izgradnja grada

Grad Persepolis nalazi se u blizini rijeke Pulvar koja je mala rijeka koja se ulijeva u rijeku Ku. Izgrađen je na terasama koje se uzdižu na preko 125.000 kvadratnih metara. Istočna strana grada naslanja se na planinu Kuh-e Rahmet (“planina milosrđa”), dok su druge strane oblikovane potpornim zidovima različitih visina u rasponu od 5 do 15 metara. Terase su bile ispunjene teškim stijenama i zemljom a glavni građevinski materijal bio je sivi vapnenac. Izgradnja zgrade Vijeća i glavnog carskog trezora započela je za vrijeme vladavine Darija I, a završila je tokom vladavine njegovog sina Xerxesa I.

Razaranje

Daljnja izgradnja Persepolisa trajala je narednih gotovo 200 godina i nije bila završena kada je grad osvojen, opljačkan i spaljen do temelja od strane Aleksandra Velikog. Međutim, istoričarima do danas nije jasno je li požar bio namjerni čin pustošenja ili je to bila samo nesreća. Mnogi vjeruju da je požar bio čin osvete jer je kralj Xerxes zapalio grčki grad Atenu prije otprilike 150 godina. Istoričari kažu da su tragovi požara i danas vidljivi na nekim mjestima.

Funkcije Persepolisa

Iako je Persepolis bio glavni grad Perzijskog carstva, njegova namjena je ostala nejasna. To je bio jedan od najmanjih i najudaljenijih gradova u Perziji. Čini se da je to bio veliki ceremonijalni kompleks koji je bio naseljen uglavnom sezonski i to najviše tokom ljeta jer su ga zimske kiše i potopi činili nepristupačnim. Takođe je teško odrediti gdje su se zapravo nalazile privatne kraljevske zgrade. Neki od arheologa sugerišu su da se Persepolis uglavnom koristio za proslavu perzijske Nove godine poznate kao Nowruz koja se održava u proljetnom ekvinociju i koja je ostala važan godišnji događaj i u modernom Iranu.

Izvor: history-hub.com