Misterija crvenog pigmenta: Maska nastala prije uspona carstva Inka, obojena je ljudskom krvlju
Maska, obojena crvenim pigmentom, bila je postavljena na odvojenu lobanju muškarca starog 40 do 50 godina.
Arheolozi su prvi put otkrili masku kada su tokom devedesetih godina prošlog vijeka iskopavali grobnicu jednog od vođa plemstva. Maska, obojena crvenim pigmentom, bila je postavljena na odvojenu lobanju muškarca starog 40 do 50 godina. Zlatnu masku su oko 1000. godine napravili ljudi iz kulture Sikan, koji su živjeli duž sjeverne obale Perua. Ostatak skeleta, pronađen u blizini, bio je okrenut naopačke i takođe ofarban u crveno.
U istom grobu su otkrivena još četiri skeleta, od kojih su dva postavljena kao tabla koji izgleda predstavlja babicu i ženu koja rađa. Iskopano je i više od tone grobnih priloga, među kojima su i mnogi predmeti od legure zlata.
Misterija crvenog pigmenta
“U vrijeme otkrića, naučnici su identifikovali crveni pigment kao mineral cinabarit, koji je zbog svoje jarkocrvene boje korišten u mnogim kulturama. Ipak, nisu mogli da utvrde kako se gusta boja zadržala na maski hiljadu godina. Koje vezivno sredstvo je bilo tako djelotvorno u crvenoj boji – ostalo je misterija”, izjavili su autori nove studije.
Tim predvođen hemičarkom Univerziteta u Oxfordu Elizabeth Pires identifikovao je proteine, uključujući šest pronađenih u ljudskoj krvi, kao i druge koji vjerovatno potiču iz jaja mošusne patke.
Taj nalaz, kao i način na koji je skelet postavljen – obrnuto, kraj dvije mlade žene koje su u položaju porodilje i babice – ukazuje da su time željeli ponovno rođenje pokojnog vođe, smatra tim.
Researchers analyze the paint used to decorate an ancient golden mask from Peru finding that it was made of cinnabar, egg whites, and human blood. https://t.co/U4S2wJfIJy#Archaeology #Peru #Science #AncientPigments #Masks pic.twitter.com/RXkO5O9vXE
— The Archaeological Conservancy (@tac_org) October 29, 2021
Transformacija u božanstvo
Kultura Sikana postojala je od 8. do 14. vijeka, prije uspona carstva Inka. Na svom vrhuncu, između 900. i 1050. godine, njeni predstavnici su gradili monumentalne hramove, stvarali složeno ukrašene zlatne predmete i kontrolisali trgovačke puteve koji su dosezali do sadašnjeg gornjeg Amazona, južne Kolumbije i sjevernog Čilea.
Istraživači ne mogu potvrditi da proteini definitivno potiču iz ljudske krvi ili da su namjerno umješani u boju, ali misle da je krv vjerovatno korištena kao predstava životne sile.
Kao dokaz svoje teorije navode nalaze ranijih istraživanja koja su otkrila da su predstavnici kulture Sikan prinosili ljudske žrtve koristeći metodu zasjecanja vrata i grudi da bi maksimalno povećali krvarenje.
Koautorka studije Luciana da Costa Carvalho, arheolog sa Univerziteta Oxford, kaže da španski kolonijalni dokumenti opisuju predkolumbijska vjerovanja prema kojima su pripadnike društvene elite rađale zvijezde ili jaja i koji su se potpuno razlikovali od običnih ljudi.
“Ti mitovi takođe govore o tome kako se ovi plemići nakon smrti transformišu u mitska božanstva ili moćne pretke koje bi trebalo obožavati”, kaže Carvalho. “Mislimo da je upotreba ljudske krvi kao veziva produžetak vjerske dogme koju je elita Sikana propagirala kako bi postigla transformaciju u deifikovane pretke.”
Naučnici planiraju da istraže da li i druge pogrebne maske iz kulture Sikan sadrže tragove krvi, što bi pomoglo da se otkrije da li je ta praksa bila namijenjena samo za sahrane velikaša. Cilj je da se iz krvi izvuku i genetičke informacije.
Izvor: nationalgeographic.rs