Misterija 9 izuma: Postojali su davno prije nas
Koliko su ljudi bića s amnezijom koja ne poznaju vlastitu istoriju dokazuju brojna drevna tehnološka dostignuća
Manje je poznata činjenica da su neki “moderni izumi” postojali i vijekovima prije, pa čak i milenijima – u nekom svom jednostavnijem ili drugačijem obliku, ali sa sličnom namjenom.
1. Proteze i plastična hirurgija – 3.000 godina p.n.e.
Prvi pokušaji popravka mana fizičkog izgleda sežu do drevnih vremena, no navodno nisu bili tako uspješni kao današnji. Jedan primjer za to je ova egipatska proteza palca koja nije izgledala naročito ugodno. Još jedan primjer dolazi iz drevne Indije – gdje su pronađeni dokazi prilagođavanja oblika nosa, koristeći kožu sa čela ili obraza.
2. Kanalizacija – 2.600 godina p.n.e.
Prvi kanalizacijski sistemi pripadali su civilizacijama doline Indus. U Mogenjo-daro postojali su javni WC-i te gradski sistem odvoda kanalizacije. Kanalizacija je postojala i u Babilonu, nekim kineskim gradovima te u Rimu, gdje je bila dio kolosalnog inžinjerskog projekta Cloaca Maxima čiji su ostaci preživjeli do danas.
3. Baterije – 2.500 godina p.n.e.
Bagdadska baterija je keramička posuda koja sadrži bakarnu cijev i željeznu traku unutra. Replike te baterije pokazale su da ona zaista može proizvoditi neku voltažu. Iz toga proizlazi da su drevni Babilonci poznavali metodu galvanizacije za koju su koristili ove spremnike, iako skeptici tvrde da im to nije bila namjena.
4. Bacač plamena
Prototip ovog vatrenog oružja koristio se prvi put za vrijeme bitke kod Delije, 424. p.n.e. kad su se sukobile Atina i Teba. Drevni bacač plamena ili “grčka vatra” sastojao se od bakarne cijevi kojom se izbacivala tekuća zapaljiva mješavina, a snagu uzgona dobijali su iz komprimiranog vazduha ili velikih prototipa balona.
5. Alarm – 400 godina p.n.e.
Grčki filozof Platon koristio je vodeni sat koji je mogao proizvesti zvuk koji bi označio da je vrijeme za početak njegovih predavanja. Alarmi na vodu su dalje razvijani u drevnom Rimu i na Bliskom istoku. Mehanički udarni satovi koji su bili sposobni zazvoniti u određeno doba dana prvi su se pojavili u Kini u 8. vijeku, no do Evrope nisu stigli do 14. vijeka.
6. Roboti
Prototipi modernih robota bile su ženske figure postavljene na svjetionik otoka Pharosa 323. godine p.n.e. U redovnim vremenskim intervalima, one su se okretale i udarale zvonce. Noću su glasno zvonili, upozoravajući pomorce na blizinu obale. Znatno kasnije, u 17. i 18. vijeku u Evropi, naprave nazvane automi stekli su popularnost u zapadnoj Evropi. To su bili mehanizmi na satovima koji su izgledali kao ljudi ili životinje i bili su sposobni obavljati različite radnje.
7. Odometar – 1. vijek
Instrument koji mjeri udaljenost koju je prešlo neko vozilo ili odometar je najvjerovatnije izum Arhimeda. Prvi odometar je izgledao kao set malih točkova s brojevima na njima koji su pokazivali koliko je vozilo prešlo dok se kretalo. Nezavisno od Arhimeda, sličan uređaj je izumio i kineski filozof i naučnik, Zhang Heng.
8. Kompjuter – 100 godina p.n.e.
Vjeruje se da je ‘Mehanizam sa Antikitere’ prvi antički kompjuter, koji je zapravo bio mehanički kalkulator te se koristio za računanje astronomskih pozicija. Otkrio ga je 1901. godine lovac na morske spužve u olupini potopljenog trgovačkog broda kod grčkog otoka Antikitera. Dimenzije mehanizma su 33 cm (visina), 17 cm (širina) i 9 cm (debljina). Napravljen je od bronze i smješten u okvir od drveta. Na njemu je ispisan tekst od oko 3.000 slova, koji je dešifrovan u posljednjih par godina. Tekst je neka vrsta uputstva za upotrebu, sa odjeljcima o astronomiji, geografiji i mehanici.
9. Seizmoskop – 132 godina
Još jedan izum Zhang Heng je seizmoskop koji bi mogao reagovati na nadolazeći zemljotres. Bila je to prilično sveobuhvatna, ali precizna konstrukcija – bronzana kugla izlazi iz jedne od 8 cijevi oblikovanih kao zmajske glave i upada u usta odgovarajućoj metalnoj žabi koja se nalazi na dnu.
Izvor: express.24sata.hr