Mars je imao dovoljno vode za veliki okean, a na njemu je možda postojao i život dok je Zemlja bila još sterilna

Crvena planeta nije uvijek bila crvena. Nekad je na njoj bilo puno vode, a možda je bila i preteča života u Sunčevom sistemu, tvrdi se u najnovijoj studiji evropskih naučnika.

Suh i prašnjav krajolik bogat željeznim oksidom zaslužan je za Marsov nadimak – Crvena planeta. Voda na površini Marsa može postojati jedino u obliku leda, zbog njegove kranje tanke i hladne atmosfere. Ipak, nekad je priča na Marsu bila sasvim drugačija, što potvrđuje krajolik Marsa i drugi dokazi.

Mars je nekad imao topliju i gušću atmosferu te vodu u tekućem obliku na svojoj površini. U novoj studiji međunarodnog tima planetarnih naučnika, tvrdi se da je Mars prije 4,5 milijardi godina možda imao dovoljno vode koja je kreirala globalni okean dubine do 300 metara.

Zajedno s organskim molekulama i drugim elementima koji su u to vrijeme distribuirani asteroidima i kometima kroz Sunčev sistem, navedeni uslovi ukazuju na to da je Mars možda bio prva planeta u Sunčevom sistemu na kojoj je postojao život, tvrdi se u studiji koju su proveli francuski, danski i švicarski naučnici i koja je objalvjena u naučnom časopisu Science Advances.

Trag u jednom izotopu

Zemaljske planete pretrpile su razdoblje značajnih udara asteroida (kasno teško bombardiranje) nakon njihovog formiranja prije više od 4,5 milijardi godina, pišu autori studije. Vjeruje se da su se na taj način voda i građevni blokovi za život (organske molekule) distribuirali po Sunčevom sistemu.

Naučnici su u studiji govorili i o varijabilnosti jednog izotopa hroma (54Cr) u marsovskim meteoritima, koji datiraju iz tog ranog razdoblja. U to vrijeme ti su meteoriti bili dio Marsove kore i izbačeni su u svemir zbog udara asteroida. Sastav tih meteorita zapravo predstavlja izvornu koru Marsa, prije nego što su asteroidi taložili vodu i razne elemente na površinu.

Obzirom da Mars nema aktivnu tektoniku ploča poput Zemlje, površina nije podložna stalnoj konvekciji i recikliranju. Stoga meteoriti izbačeni s Marsa prije više milijardi godina nude jedinstveni uvid u to kakav je Mars bio nedugo nakon formiranja planeta Sunčevog sistema.

Tektonika ploča na Zemlji izbrisala je sve dokaze o tome što se dogodilo u prvih 500 miliona godina istorije naše planete. Ploče se neprestano pomiču i recikliraju nazad i uništavaju u unutrašnjost naše planete. Nasuprot tome, Mars nema tektoniku ploča takvu da površina planete čuva zapise o najranijoj istoriji planete, pojašnjeno je u  saopštenju za medije Univerziteta Kopehagen, čiji su naučnici sudjelovali u studiji.

Koliko vode je Mars imao?

Mjerenjem varijabilnosti 54Cr u tim meteoritima, naučnici su procijenili stopu udara Marsa prije otprilike 4,5 milijardi godina i koliko su vode isporučili na tu planetu. Prema njihovim rezultatima, bilo bi dovoljno vode da pokrije cijelu planetu u okeanu dubine između 300 metara i jednog kilometra.

Poređenja radi, na Zemlji je u to vrijeme bilo vrlo malo vode, jer se objekt veličine Marsa sudario sa Zemljom, što je dovelo do formiranja Mjeseca (prema teoriji o velikom udaru).

Građevni blokovi života

Osim vode, asteroidi su takođe distribuirali organske molekule poput aminokiselina (građevni blokovi DNK, RNK i proteinskih ćelija) na Mars tokom kasnog teškog bombardovanja. To znači da je život mogao postojati na Marsu kada je Zemlja bila sterilna, pojašnjeno je u spomenutom saopštenju.

Ovo se dogodilo unutar prvih 100 miliona godina Marsa. Nakon tog razdoblja dogodilo se nešto katastrofalno za potencijalni život na Zemlji. Vjeruje se da je došlo do gigantskog sudara između Zemlje i druge planete veličine Marsa. Bio je to energetski sudar koji je formirao sistem Zemlja-Mjesec i, u isto vrijeme, izbrisao sav potencijalni život na Zemlji, pojasnio je u navedenom saopštenju profesor Martin Bizzarro iz Centra za formiranje planeta i zvijezda Univerziteta Kopenhagen.

Najnovija studija slična je nedavnom naučnom istraživanju koje je koristilo omjere deuterija i vodika Marsovih meteorita za stvaranje modela atmosferske evolucije. Rezutati tog istraživanja pokazali su da je Mars možda bio prekriven okeanima dok je Zemlja još bila rastopljena kamena lopta.

Izvor: zimo.dnevnik.hr