NIŠKI INCIDENT: Američka avijacija iznenada je napala grad Niš, a potom i kolonu vozila Crvene armije!
Niški incident je naziv za oružani sukob između savezničkih snaga: Crvene armije (SSSR-Rusije) i američke avijacije koji se desio 7. novembra 1944. Američki “saveznici” su tada bombardovali kolonu vozila Crvene armije.
Incident se dogodio 7. novembra 1944. godine, ubrzo po oslobođanju Niša, u kome su bile smještene snage Crvene armije i Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije. Iznenada je avijacija Sjedinjenih Američkih Država napala grad Niš, a potom i kolonu vozila Crvene armije koja se kretala drumom Niš-Aleksinac.
Napad je izvela grupa američkih lovaca P-38 Lightning. Sovjetska protivvazdušna artiljerija otvorila je vatru na američke letjelice, pokrivajući obližnji aerodrom, nakon čega je dio “lightninga” pojurio u napad na aerodrom.
Vazdušna bitka na nebu
Sovjetski lovci su poletjeli da ih presretnu. Na nebu je izbila vazdušna bitka u kojoj je bilo ozbiljnih gubitaka na obje strane. Dugo je ova epizoda bila zataškivana iz jednog jedinog razloga: avijacija koja je udarila u marš kolone 6. Gardijskog streljačkog korpusa, nije bila neprijatelj, već saveznik.
Činjenica o sukobu je odmah klasifikovana: takve informacije bile bi neprocjenjivo otkriće za njemačku obavještajnu službu, koja je pokušavala da iskoristi svaku priliku da zabije klin između saveznika u antihitlerovskoj koaliciji.
Specijalna komisija formirana za istragu incidenta pronašla je među olupinom jednog od oborenih američkih aviona zavijenu kartu, na kojoj su posebno bila obilježena dva jugoslovenska grada, Priština i Niš.
Jasno vidljive identifikacione oznake sovjetskih aviona isključile su mogućnost greške u određivanju njihovog vlasništva. Dejstva američke avijacije u niškom kraju, štaviše, nisu bila usaglašena sa Generalštabom Crvene armije, što se takođe ne može opravdati.
Mišljenja o tome da li je ,”Niški incident” greška saveznika, ili je u pitanju dobro pripremljena provokacija do danas ostaju oprečna.
(Ne)prihvaćeno izvinjenje
Američka komanda je, naravno, bila primorana da se izvini Sovjetima za nevjerovatni incident. Sovjetski načelnik štaba general Antonov poslao je pismo američkom vazduhoplovnom komandantu generalu Deanu u kojem je zatražio da im se dostavi izvještaj o preduzetim mjerama.
U knjizi ‘Niški incident’ objavljeni su navodi iz Staljinovog pisma komandantu savezničkih vazduhoplovnih snaga na Mediteranu: Ja sam se spremao da čestitam američkom predsjedniku novi izbor, a vi ste nam čestitali 27. rođendan Velikog oktobra tako što ste nam ubili 34 vojnika, 39 ranili i uništili 20 kamiona.
Izvor: urbancube.rs
