5 otkrića za koje su zaslužne drevne civilizacije
Za neke izume zvuči nevjerovatno da su idejno nastali u doba antičke Grčke
1. Robot
Iako izgleda futuristički, ova elektro-mehanička jedinica koja je u stanju da izvršava određene zadatke (autonomno ili pod kontrolom čovjeka), starija je nego što se misli. Prvi primjer takve mašine je čuveni leteći robot antičkog grčkog filozofa i matematičara Arhita iz Tarenta. Naime, on je 350. godine prije nove ere napravio takozvanog Arhitinog goluba, mehanički model u obliku ptice, koji je vjerovatno pokretao mlaz pare i koji je mogao da leti čitavih 180 metara. Arhitin izum nije sačuvan, ali su ga savremenici detaljno opisivali.
2. Pasta za zube
Mada dentalna higijena nije bila visoko na listi prioriteta u vrijeme najstarijih civilizacija, za pronalazak paste za zube zaslužni su Egipćani. Tako se u rukopisu iz 4. vijeka ona opisuje kao mješavina praha soli, bibera, listova mente i cvijeta irisa, a oni su izmislili i tablete za svjež dah – od nane, meda i cimeta.
3. Rende za sir
Dokazi da su stari Grci koristili rende za ovu namjenu leže u Aristofanovoj komediji Lizistrata iz 411. godine prije nove ere u kojoj glavna junakinja ubjeđuje grupu žena da mogu da prekinu Peloponeski rat uskraćivanjem seksa svojim muževima ratnicima, recitujući zakletvu: Neću podići noge prema plafonu! Neću čučati kao lavica na rendi. Takođe, postoji teorija da su drške grčkih rendi bile u obliku životinja.
4. Kompjuter iz Antikitere
Prvi kompjuter pronađen je davne 1900. godine u jednom antičkom brodu potopljenom u moru, koji je služio za prevoz luksuzne robe, a tek 70 godina nakon tog otkrića, kada su napravljeni rendgenski snimci, otkriveno je za šta je on, u stvari, služio. Radilo se o astrolabijumu, spravi koju koriste astronomi za praćenje kretanja Sunca, Mjeseca, nekih planeta i utvrđivanje tačnog trenutka ravnodnevice, a ime je dobila po ostrvu u čijoj blizini je nađena.
5. Klima-uređaji
Drevni Persijanci su bili veoma napredna civilizacija, a u prilog tome govori i činjenica da su čak i 2.500 godina prije nego što su napravljeni moderni klima uređaji, pronašli način kako da se rashlade. Radilo se o kanatima (vrsti vodovodnog sistema koji je omogućavao protok vode na velikim udaljenostima gdje je klima suha i vruća), koji su u kombinaciji sa konstrukcijama u obliku dimnjaka korišteni kao sistem za pasivno hlađenje prostorija. Takođe, oni su oko 400. godine prije nove ere savladali tehnike čuvanja leda u pustinjama u usred ljeta. Led su donosili sa obližnjih planina i pohranjivali ga u posebno projektovane prirodne zamrzivače zvane jakčal.
Izvor: kafenisanje.rs