Tajna starog kostura koja je progonila i naciste i Sovjete

Nakon što je počivao u zemlji više od 1000 godina, mrtav i davno zaboravljen, misteriozni je kostur postao važna figura u političkom i naučnom sukobu ideologija koji se odigrao tokom Drugog svjetskog rata i Hladnog rata.

Iako je korišten i iskorištavan od strane i nacista i Sovjeta i Čeha, identitet tog misterioznog kostura i danas je predmetom kontinuirane rasprave.

“Našao se u središtu vrtloga ratova 20. vijeka i političkih ideologija koje su išle s njima”, objašnjava profesor Nicholas Saunders, profesor s britanskog univerziteta Bristol.

“Mrtvi se uvijek mogu koristiti kao političko oružje, a ovaj je kostur upravo taj slučaj”, ističe.

No, iza sve politike i ideologije, ko je taj kostur zapravo bio?

Prvi put je otkopan u julu 1928. u dvorištu dvorca Prag u tadašnjoj Čehoslovačkoj, a uz njega se nalazila hrpa oružja s oštricama i drugih metalnih predmeta.

Otkrio ga je Ivan Borkovský, Ukrajinac koji se borio i na strani Austro-Ugarske i na strani Rusa u 20. vijeku, a došao je u Čehoslovačku 1920. Iz nepoznatih razloga, vjerovatno povezanih s pitanjem oko njegovog češkog državljanstva u to doba, nikad nije dobio priliku objaviti rezultate oko svog pronalaska.

Do 1939. kad su Nijemci okupirali Čehoslovačku, vrlo su brzo proglasili kako ti posmrtni ostaci pripadaju ili njemačkom ili vikinškom ratniku, a nipošto Slavenu. Time su na neki način i opravdali okupaciju slavenske teritorije.

Misterija identiteta kostura takođe je išla na ruku nacistima zbog njihovih tvrdnji da su dvorac Prag zapravo sagradili arijevci, a ne ljudi slavenskog porijekla.

Pa, kad je Borkovský napisao knjigu o najstarijoj slavenskoj grnčariji u centralnoj Evropi, nacisti su poludjeli jer je to prijetilo njihovom tumačenju istorije. Nakon što su mu prijetili zarobljeništvom u koncentracionom logoru, Borkovskýeva knjiga je napokon dospjela na police – ali oblikovana snažnom njemačkom uredničkom politikom i interpretacijom.

Nakon poraza nacista 1945. Čehoslovačka je dospjela pod vlast Sovjeta, a Borkovský se ponovno našao u nevolji. Njegovo ga je prethodno antikomunističko djelovanje dovelo do prijetnje zatočenjem u gulagu, osim ako se misteriozni kostur ne uskladi sa sovjetskim tumačenjem istorije.

I tako je davno preminuli ratnik postao neko povezan s “ranom slavenskom dinastijom Przemyslid”.

Nacistička ideologija provodila je pseudonaučnu okultno-arheološku argumentaciju nordijske superiornosti kako bi se reklo da je cijela srednja Evropa njemačkog, nordijskog, vikinškog porijekla i to je uključeno u njihove arijske rasističke ideje, objasnio je profesor Saunders.

Sovjeti su na svoj način tvrdili suprotno – da su slavenski narodi ključni – i stoga su Rusija ili Sovjetski Savez bili najvažniji.

Današnji arheolozi imaju puno objektivniju predodžbu o tome ko je zapravo bio tajanstveni muškarac. Ono što se definitivno zna je da je bio ratnik koji je živio negdje u razdoblju od oko 800. do 1000. godine, a to potvrđuje i njegov mač uz koji je pokopan.

Ipak, stil oblikovanja njegova mača je jedinstven te ni po čemu nije sličan sa ostalih 1500 primjeraka iz ranog srednjovjekovlja pronađenih ispod dvorca u Pragu.

– Postoje dobri razlozi zbog kojih se može pretpostavljati da je ipak riječ o Vikingu ili pak Slavenu iz susjedne regije  koji je bio putnik, budući da su uz njega pronađene brojne stvari nepoznate u tim krajevima – zaključak je najnovije studije.

Izvor: express.24sata.hr/pozitivno.ba