Kralj Decebal: Čuvar željezne kapije Dunava (FOTO)
U blizini Trajanove table, na rumunskoj strani Dunava, nad Đerdapom izdiže se ogromna kamena skulptura visoka 40 metara: Lice dačkog kralja Decebala isklesano u stijeni.
Mnogi, manje obavješteni prolaznici, u prvi mah pomislili bi da skulptura potiče iz antičkog doba, a zapravo ona je završena 2004. godine, nakon 10 godina rada 12 klesara-alpinista.
Decebalova skulptura je najveća klesana skulptura u Evropi. Decebalovo oko dugo je 4,3 metra, a nos je dugačak sedam i širok četiri metra.
Riječ je o poslednjem vladaru Dakije, koji je opkoljen od Trajanovih trupa u svojoj prijestonici Sarmizegetusi 106. godine izvršio samoubistvo. To je ujedno bio i kraj velikog Trajanovog pohoda Rimljana na Dakiju, koji je dugo pripreman izgradnjom kompletne infrastrukture na srpskoj, desnoj obali Dunava: put, most, utvrđenja.
“Kralj Decebal – napravio Dragan”
Kralja Decebala, koji je mrtav već skoro 2.000 godina, i dalje rumunski narod smatra nacionalnim herojem. Vjerovatno da je to bio povod rumunskog biznismena, Josifa Konstantina Dragana, da iskleše lik kralja Decebala, na krečnjačkoj litici, na rumunskoj strani Dunava.
Godine 1985. Dragan je izabrao stijenu visoku 128 metara, a neki smatraju da je izabrao baš ovo mjesto zato što se u blizini, na drugoj strani Dunava, nalazi Trajanova tabla, tj. latinski natpis posvećen caru Trajanu koji je pokorio Dačane.
Radovi na ovoj stijeni Đerdapske klisure počinju 1993. godine, kad je Josif Konstantin Dragan otkupio planinu, i u podnožju skulpture, ispod 40 metara visoke glave kralja, uklesao natpis na latinskom jeziku “Decebalus rex – Dragan fecit” što u prevodu znači: Kralj Decebal, izgradio Dragan.
Ovaj projekat bio je veliki izazov a u deset godina, radnici su u dvije smene, od proljeća do kasne jeseni, svakodnevno izvodili radove na stijeni koristeći dinamit kako bi uklonili veće komade. Oblikovanje stijene, kako se često u tim krajevima priča, vršeno je i pneumatskim čekićima, a ukupna cijena radova dostigla je milion dolara.
Ova skulptura danas predstavlja najveću skulpturu u stijeni u Evropi, kao i svojevrsnu turističku atrakciju.
“Dunav je kao more koje su bogovi stvorili za sebe”, “Mi imamo najljepše kilometre Dunava u Srbiji”, samo su neke od izjava sa kojima su saglasni svi od lokalnog stanovništva, agencija, pa čak i stranaca koji su fascinirani ovim predjelom. Posebno je interesantan tok Dunava kroz nacionalni park, Geopark Ðerdap koji se prostire na površini od 1.330 kilometra kvadratnih, obuhvatajući izvanredne lokalitete i fenomene geološkog karaktera.
A geografski položaj Đerdapa uslovio je njegovu više nego burnu istoriju, koja i danas živi u arheološkim nalazištima, mitovima i anegdotama.
Istorija na ovim prostorima ostavlja bogate tragove još iz praistorije
Željezna kapija Dunava, počinje kod srednjovekovne tvrđave Golubac na srpskoj, i stijene Babakaj na rumunskoj strani. Nizvodno, uporedo s klisurom, u dužini od oko sto kilometara i površinom od 65.000 hektara uz Dunav, prostire se i Nacionalni park “Đerdap”.
U Đerdapu su tri klisure: Golubačka, Gospođin vir i Sipska, dva kanjona, Veliki i Mali kazan, i tri kotline: Ljupkovska, Donjomilanovačka i Oršavska. Gotovo na svakom kilometru nalazi se poneka znamenitost.
Poslije Donjomilanovačke kotline, Dunav ulazi u 19 kilometara dugačak Kazan. Tu se nalazi i mjesto na kome je Dunav najuži (140m) i najdublji (90m). Prije izgradnje hidroelektrane “Đerdap” u dubokim virovima Kazana mrijestile su se morune i jesetre koje su tu dolazile iz Crnog mora.
Strane Kazana čine gromade i masivi Veliki i Mali Štrbac, sa liticama od 800 metara, koje se vertikalno spuštaju u rijeku. Kamene litice mijenjaju boju prema suncu i dobu dana, pružajući izuzetan doživljaj. Sa stijene Ploče, iznad Kazana, pruža se najljepši pogled na Đerdap. Na izlazu iz Malog kazana nalazi se Hajdučka vodenica.
Zbog specifičnog geografskog položaja, blage klime i raspoloživih, raznolikih prirodnih resursa, ovo područje je bilo milenijumsko naselje nekoliko civilizacija, koje datiraju iz vremena mezolita, eneolita kao i iz rimskog, vizantijskog i turskog perioda, a tu su i tradicionalne kuće, crkve i manastiri.
Izvor: b92.net